SMOA's
Heel Nederland aan Tijn's nagellak, met z’n allen gestrekt overal op gaan liggen, twerken, doodstil staan als een stel Madame Tussaud poppen met een hiphop muziekje op de achtergrond, de Harlem Shake, de bottle flip challenge, de cinnamon challenge, achthonderdachtentaggetig andere challenges, volwassenen die met hun mobiele telefoon Pokémons vangen, Tim en Deborah kijken op Temptation Island, Levi’s t-shirts dragen die op een kubistische variant van de Japanse vlag lijken, spijkerjassen met Teddy Kraag dragen, Kylie Jenner prolapslippen willen, vrouwen die “fleeky” wenkbrauwen tekenen (die op die van die ene acteur met die wenkbrauwen lijken en die acteur lijkt weer op dat sadistische joch uit Toy Story), vieze boekweitsmoothies & superfoods eten, #fitgirl zijn, achterlijk veel kamerplanten (die allemaal doodgaan) hebben, millenials die ‘zichzelf vinden’ in Indonesië, mudruns doen, emmers met ijs over je hoofd gooien voor ‘t goede doel, movember'ren, manbuns schaamteloos rocken, jukkie, harembroeken, jukkie, Vansjes, en de meest legendarische van allemaal: de fidget spinner.
*Doet een dab en zegt skrrrt*
https://www.instagram.com/p/BzsfKmfof0p/
Een van die gasten met zo'n manbum... ☝?
Die schudt ie even uit z’n mouw, die Zowie Zep - zegt hij over zichzelf in de 3e persoon (eigenlijk zat ik me gisteravond te vervelen en heb ik heel Upcoming, Buzzfeed, Libelle, Linda Magazine & Reddit doorgespit). Nu jullie mijn relatief recente kapselkeuze hebben aanschouwd, begrijpen jullie waarschijnlijk ook beter waarom ik geen moeite heb om in 3e persoon over mezelf te praten.
Oja, dit waren die wenkbrauwen waar ik het over had
Wat hebben al deze activiteiten gemeen? Dat ze compleet idioot zijn. Euhm, dat was niet het punt dat ik wilde maken, maar ik ben het met je eens. Dat het vooral activiteiten voor de rijkere witte middenklasse zijn? Ja, ja, je komt in de buurt…
“Zeg het nou maar Zowie Zep. Voordat ik de instant-unfollow-op-je-muil-gauw-challenge start.” - dreigement van een hypothetische ongeduldige lezer
Al deze activiteiten zijn voorbeelden van SMOA’s, oftewel Social Media Overdraagbare Aandoeningen. Het zijn digitaal overdraagbare ziektes die men doorgaans alleen kan krijgen als men veelvuldig in contact komt met iemand die de ziekte al draagt.
Viraal gaan heeft opeens een totaal andere betekenis gekregen…
Viraal verantwoord (credits behang: lul de behangers @rob&robin)
Sociale besmetting is niet iets dat ik zelf heb bedacht (SMOA’s ook niet helemaal overigens). Het is een wetenschappelijke fenomeen waarbij ideeën, gevoelens & gedrag verspreid worden in een groep door imitatie en conformisme . Ze noemen het ook wel gedragsbesmetting. Klinkt een beetje vies. Bah bah.
Je denkt dat je zelf achter het stuur van je brein staat, maar veel van wat we doen wordt bepaald door onzichtbare krachten. En daarmee bedoel ik niet de kracht waarmee je je vriendin op magische wijze van de bank laat verdwijnen na een scheet. Ik heb het over sociaal conformisme. Maar als ik het aan mijn oma uit zou moeten leggen, zou ik het groepsdruk noemen.
Ik hoef jullie niet meer te vertellen dat wij mensen groepsdieren zijn. Misschien herken je het wel dat als iemand gaapt in de wachtkamer bij de huisarts, er spontaan een ketting van luchthappers ontstaat. Opvallend vind ik ook altijd hoeveel mensen elkaar “emotioneel besmetten” in bioscopen. Dan wordt er keihard gelachen om iedere poep en scheet, terwijl mensen thuis roerloos op de bank zitten.
Ook een klassieker
Waarom doen mensen dit in hemelsnaam? We vertonen dit kopieergedrag grotendeels onbewust, maar het heeft wel een functie. Het is de sociale lijm in onze interacties. Als we gedrag van anderen overnemen, word je automatisch onderdeel van hun emotionele belevingswereld. Dus je begrijpt mensen beter en ze vinden jou onbewust ook een aardigere sjaak.
Al deze SMOA’s lijken dus op het eerste gezicht heel irritant, maar in feite is het niets meer dan empathie en verbondenheid tussen mensen stimuleren. Experimenten met Kapucijnaapjes laten namelijk ook zien dat de aapjes de voorkeur geven aan mensen die hen nadoen. Evolutionair gezien zal het een voordeel hebben gehad om het leven in groepen makkelijker te maken.
Mijn (totaal ongerelateerde) lievelingsexperiment met Kapucijnaapjes
Door het gedrag van anderen na te doen kan je ervoor zorgen dat gesprekken vloeiender gaan en mensen je leuker vinden. Meestal vindt dit gedrag echter op onbewust niveau plaats. Onderzoek wijst zelfs uit dat je besmetting niet echt kunt voorkomen. Mensen kunnen ook via via worden aangestoken. Net zoals bij een verkoudheid
Zo bleek dat als iemand een negatieve interactie had met een onbeleefde gesprekspartner tijdens een eerste onderhandeling, hij of zij in de twee onderhandeling met andere gesprekspartners vijandiger was. Met andere woorden, mensen die niets te maken hebben met de aanvankelijke sociale besmetting kunnen er ook de dupe van worden.
Dit gebeurd niet alleen op individueel niveau, maar ook op macro niveau. Facebook bleek op grote schaal emoties te beïnvloeden. Mensen die minder positieve berichten in hun nieuwsoverzicht te zien kregen, begonnen een steeds groter percentage negatieve woorden te gebruiken in hun status updates. En vice versa.
Omgekeerd werkt het dus ook zo. Mensen die omringd worden door blije mensen worden zelf ook blijer. Een ander onderzoek liet zien dat een vriend die minder dan 2 kilometer van je af woont en blij is, jouw kans op blijheid met 15% kan vergroten. Een vriend van een vriend kan jouw geluk met gemiddeld 10% verhogen en voor een vriend van een vriend van een vriend is dit gemiddeld 6%. Jouw blijheid hangt af van de blijheid van de mensen met wie je in contact bent.
Dat we elkaar zo besmetten met ons gedrag kan soms goed uitpakken en soms iets minder. Ik heb ditmaal helaas geen persoonlijke ontwikkelingsles voor jullie kijkbuiskinders. Natuurlijk zou ik je kunnen adviseren om minder om te gaan met mensen die McFlurry’s drinken alsof het Spa rood is als je af wilt vallen. Of dat je mogelijk een keertje een lekkere cappucino mee kan nemen voor die ene collega die je eigenlijk niet mag, in de hoop dat zij besmet wordt door jouw attente gebaar.
De les van vandaag is grotendeels autobiografisch. Challenges hebben altijd het bloed onder mijn nagels vandaan gehaald. Tot dit exacte moment. Ik snap nu wat mensen drijft. Dat het allemaal een hoger doel dient. Het wordt tijd om al die challenges wat luchtiger te nemen. Vanaf nu ga ik het in perspectief plaatsen.
Uiteindelijk zijn we allemaal aapjes die gewoon heel graag met elkaar om willen gaan.
Onbeduidende dinsdagen
We willen het perfecte plaatje, maar leven in een Excel CEL.
Iedere zichzelf respecterende schrijver zou me afraden om met een Youtube filmpje te beginnen als inleiding. Daarom ga ik dat nu doen.
Geduld is een schone (letterlijk, als in belgische betekenis) zaak
Ik benijd deze man. Niet alleen omdat hij een spreadsheet-programma gebruikt om te schilderen. Misschien wel meer omdat hij werkt vanuit een geraffineerde eenvoud. Niet op zoek gaan naar meer en beter in externe dingen. Nee, Tatsuo Horiuchi zoekt naar meer en beter in zichzelf.
Hij klaagt er niet over dat hij de shift toets ingedrukt moet houden om proportioneel te transformeren. Volgens mij gebruikt hij de shit toets niet eens. Of dat hij geen meesterwerken kan maken omdat Adobe Photoshop CC 2018 geen actieve voorvertoning heeft van de overvloeimodus.
Wel verrekte handige functie trouwens
Mogelijk zijn Tatsuo Horiuchi’s magistrale prenten met name een gevolg van schaarste in resources (middelen dekt de lading half). Als er weinig keuze is, word je vrijwel gedwongen om terug te vallen op de beperkte dingen die voorhanden zijn. Dit zorgt er automatisch voor dat de lat een tikkeltje hoger komt te liggen. Er zijn namelijk meer mensen die hetzelfde trucje kunnen.
Of het nou gaat om rijst verbouwen, kleding maken of perfecte draaimodellen produceren in Excel, je hebt weinig om op terug te vallen dus de kosten van falen liggen een stuk hoger. De Japanse cultuur is volledig gefocust op de “wij-zelf” in plaats van de "ik-zelf”. Falen betekent dus niet alleen jezelf teleurstellen en je ouders. Maar letterlijk iedereen teleurstellen. Als in de hele gemeenschap.
In Japan bestaat er niet zomaar een woord voor dood door overwerken, Karoshi.
Hier in het westen ligt het een tikkeltje anders. Hier hebben we een broertje dood aan overwerken. Als onze baas ernaar vraagt zeggen we, “Oh goshie”.
Wij zijn het schoolvoorbeeld van een alles-draait-om-Bassie cultuur. Al op vroege leeftijd wordt ons aangeleerd om onze persoonlijke gevoelens met iedereen te delen en te laten zien waar je goed in bent. Als je een beetje pech hebt, ben je al een personal brand voordat je uit de luiers bent.
https://www.instagram.com/p/BdFlKNwHYxZ/?utm_source=ig_embed
Kid Influencers met meer swag dan ik
Daarnaast leven we in het Westen in overdaad. Inmiddels is het begrip keuzestress opgenomen in ons standaard vocabulaire. We hebben zoveel keuze opties dat we nooit meer tevreden kunnen en willen zijn.
Onze drang naar perfectionisme is een cognitieve vervorming waardoor we denken perfectie te kunnen vinden in een imperfecte wereld. En de reden dat we hier zo naarstig naar op zoek zijn is omdat we in de poëzie van het kapitalisme willen geloven - dat er ergens achter de horizon een paradijs schuilt waar we voor altijd gelukkig zijn. Terwijl we niets anders doen dan de horizon steeds opschuiven.
Het Moncler gedachte experiment
Stel je even het volgende voor: we lopen over de Zuidas en trekken een willekeurige knaap met lang blond haar en Moncler polo van zijn Vespa af. Wat zou er gebeuren als we hem vragen of hij gelukkig is?
Hij zou waarschijnlijk zeggen redelijk blij te zijn met vandaag. In ieder geval voor nu, maar wel weten dat er ooit een dag komt waarop hij nog blijer zou zijn.
Want ergens in de toekomst lonkt die blonde dame met minimaal een D cup. En die schaal 9 waar hij nu als Junior in zit, die slaat ook als een lul op een drumstel. Hij is sowieso twee schalen meer waard en pas gelukkig als hij daar zit. Hij heeft net een nieuwe BMW 3 serie gehaald, maar leren bekleding in een 5 serie zou ook niet misstaan. Zodra hij dit allemaal in zijn achterzak zou hebben, dan pas zou hij eindelijk gelukkig zijn.
Tot die tijd zal hij het even moeten doen met wat hij heeft.
Om de leegte van deze gebreken enigermate op te vullen schuift hij diezelfde dag aan bij een fancy restaurant met Michelinsterren waar hij Bospaddenstoelen Cappuccino krijgt en Schotse zalm; alles opgediend door een serveerster die hem met een fluwelzachte ‘G’ verzekerd dat het visje op “‘ut heutje gubakkuh” is (vertaling: op het huidje gebakken). Een maand later koopt hij een matgroene elektrische Van Mook herenfiets. Omdat een collegaatje van hem ‘m ook heeft. Veel hipper dan dat niet-duurzame benzineslurpende Italiaans barrel waar hij nu op rijdt. En hij een gaat een week later toch nog maar een keertje terug naar dat restaurant waar ze fancy (niet dit soort fancy) vis op 't huidje bakken.
Toch verandert er nog steeds niet zoveel. Vandaag voelt precies hetzelfde voor hem als de vandaag een aantal maanden terug. Misschien was het gewoon nog niet genoeg, denkt hij bij zichzelf. Misschien moet er nog ietsie pietsie meer bij.
Even neusje dicht en doorzetten. Hobbelen Noviet.
Zo gezegd zo gedaan. Een paar jaar later valt alles op zijn plek. Zojuist heeft hij een dikke baan aangeboden gekregen bij een rijke zakenfamilie waar hij het dubbele verdient van wat hij eerst verdiende. Een week later wordt de leegte verder opgevuld door een nieuwe TV. Het is dan wel een 58 inch exemplaar, 2 inches minder dan hij wilde, maar wel OLED. Iedere dag rijdt hij in zijn 911 Carrera naar de Zuidas. Het gaat zelfs zo goed dat Harry Mens hem uitnodigt bij Business Class om te praten over al zijn successen.
Dit is het leven waar hij altijd van droomde. Vanaf nu zal het nooit meer saai zijn. Eindelijk gelukkig.
Totdat er iets verandert. Hoewel hij nog steeds redelijk gelukkig is met zijn matgroene Van Mook en zijn salaris inmiddels de Balkenende norm heeft aangetikt, begint de nieuwigheid van alle prikkeling een beetje te slijten. Zijn collega’s op werk blijken een stelletje saaie ingetogen bible belt figuren te zijn, die nooit met hem willen snuiven in de pauze. En door zijn 70-urige werkweek heeft hij nauwelijks meer tijd om in zijn 911 Carrera te rijden.
Natuurlijk zit hij nog steeds comfortabel. Het gaat lekker. De young professional leeft puissanter en avontuurlijker dan ooit tevoren. Maar ook dat went. Bovendien heeft hij een buurman aan de grachten die nog net iets meer verdient dan hij en nog wel tijd heeft om rooftop bars af te gaan met zijn vriendin. Zoiets zou ik ook wel willen, denkt ie.
Het wordt nog erger. De rijke zakenfamilie waar hij werkt maakt een slechte tijd door. Als niet-familie zijnde is hij daarom de eerste die eruit vliegt. Zijn blonde vriendin wil niks meer met hem te makken hebben omdat hij in de pauze niet alleen met zijn neus in de poeder dook. Dus daar zit hij dan, te huilen in zijn 911, wachtend tot iemand die hem kan verlossen uit dit miserabele leven dat hij gecreëerd heeft, en hem terug kan zetten op zijn vespa met een Moncler polo.
Net als die knul op zijn Vespa hebben wij mensen de neiging om te overschatten hoeveel gelukkiger iets ons gaat maken in de toekomst. Grote gebeurtenissen, goed en slecht, hebben weinig (blijvende) impact op ons geluk.
Iets wat in de wetenschap ook wel de impact bias wordt genoemd:
“[...] the tendency for people to overestimate the length or the intensity of future emotional states.”
Het maakt niet uit of je 3 schalen omhoog gaat, de loterij wint, een briefje van 100 op de grond vindt, of Doutzen Kroes regelt, het zal weinig impact hebben op je geluk. Uiteindelijk keren we weer terug naar een stabiel niveau van geluk.
Een visuele voorstelling van de impact bias
Nieuw onderzoek laat zien dat het vooral de lengte van een emotionele gebeurtenis overschatten en niet zozeer de intensiteit.
Zo ongeveer; we verwachten dat gebeurtenissen veel intenser zijn dan hoe we ze in werkelijkheid ervaren
Er wordt ons altijd verteld om naar de toekomst te kijken. Om nu te investeren zodat we daar straks de vruchten van kunnen plukken. Misschien komt daar het idee vandaan dat ons geluk ergens verstopt ligt in de toekomst. Dat er ergens een plek bestaat waar je eindelijk verlost bent van alle strubbelingen en moeilijkheden.
Het enige wat we hoeven te doen is daar te komen. Met een beetje geduld.
Als je mijn verhaal geloofwaardig vond, besef je inmiddels dat we nooit op dat punt komen omdat we nog steeds aan de toekomst denken als we al op dat punt zijn. We zijn hamsters op een loopwiel die nooit verzadigd raken. We blijven altijd hongerig. Net als Rupsje Nooitgenoeg, op zoek naar nóg meer geluk. En de jongen op de Vespa scooter met Moncler Polo.
Tim Urban had het ooit eens over de Pixel Theory: soms lijkt het leven op een kleurrijk schilderij waarop een episch verhaal is afgebeeld, waardoor we denken dat de sleutel tot geluk bestaat uit het totale plaatje.
We vergeten alleen, dat we nu niet leven in het gehele schilderij, maar in één enkele Excel CEL. En die cel is vandaag.
Ik denk we allemaal bang zijn voor de vanzelfsprekendheid der dingen. Dat ons leven bedolven raakt onder een eindeloze stroom aan onbeduidende dinsdagen, totdat het besef indaalt dat we deze tijd nooit meer terugkrijgen. Ingevuld met weer een alledaagse dag.
Terwijl we juist op zoek zijn naar prikkeling en zinvolle dingen. ⠀⠀⠀⠀⠀
Als je het leven onder de loep neemt, zie je echter dat het een aaneenschakeling is van deze onbeduidende dinsdagen - dag na dag na dag. Dat lijkt een tikkeltje deprimerend, maar is het niet.
Kijk maar naar Tatsuo Horiuchi. Waar honderd van zijn dagen voor mij als buitenstaander op een compleet schilderij lijken, spendeert Horiuchi ieder moment van zijn realiteit in één van deze onbeduidende Excel cellen. Voor hem is vandaag een groene cel in R24, terwijl ik me afvraag waar ik zo’n meestwerk kan bestellen.
Ik ben ben zo onder de indruk van de prestatie dat ik niet meer zie dat het uit hele kleine saaie, consistente stukjes is opgebouwd. Het enige wat ik zie is het verbluffende eindresultaat.
Als we in de veronderstelling blijven dat er een punt komt waarop we altijd in een kleurrijk en adembenemend schilderij leven, begrijpen we niet hoe een mensenleven logischerwijs is opgebouwd. Met als gevolg dat we net zo ongelukkig, teleurgesteld en uit het veld geslagen eindigen als Vespa boy.
Maar dan waarschijnlijk huilend in een Renault Twingo. Niet in een Porsche 911 Carrera.
Als we gelukkig willen zijn, moeten we accepteren dat het leven niet één groot avontuurlijk meesterwerk is, maar we vastzitten in een niet-glamoureuze aaneenschakeling van onbeduidende dinsdagen.
Misschien wordt het eens tijd om te stoppen met continue naar voren te kijken om te zien wat we nog niet hebben en starten met achterom kijken om te zien welke dingen die we vroeger wilden we nu al hebben. Minder naar anderen kijken en meer naar wat je al hebt.
Of je gaat lekker rondjes rijden op je Vespa bij de Zuidas. Even goede vrienden pik.
Suczas
Kennen jullie Wilco nog? Het zasjarige menneke dat niet zo goed Pools kan verstaan en een waterhoofd heeft - volgens zijn moeder dan, maar “da was nie”. Hij werd door praatjesmakers coryfee Jochem van Gelder aan de leugendetector gelegd.
Ik zou alle succesvolle mensen op Instagram weleens aan willen sluiten op zo’n leugendetector. Ze op een vegan leather stoel zetten (wat eigenlijk duur hipster jargon is voor plastic nepleer) met een groot glimmend quinoa vergiet op hun hoofd. Op hun duimen zou ik hartslagmeters willen klemmen zodat ze tijdens de leugendetector test niet stiekem kunnen swipen. Ik zou namelijk wel eens willen zien of ze de waarheid vertellen.
Met brigadier bob die erbij zit als extra intimidatie factor. De waarheid moet uiteraard wel boven water komen. Beïnvloedingsprincipes 4 da win.
Op mijn tijdlijn krijg ik aan de lopende band sponsored posts met mensen die mij methodes tot succes willen verkopen. Ondernemers die het belangrijk vinden om je zakelijk potentieel te maximaliseren, te eindigen in dubbele cijfers omzet, je eigen 10 te leven, oneindig veel pegels te verdienen, grootser te denken dan je doet en de volgende stap te bereiken.
Ik vind ze niet alleen op Instagram, maar overal om me heen: mensen die roepen dat succes de heilige graal is.
Dat is op zich niet zo heel erg, behalve als niet-succesvolle mensen hetzelfde gaan roepen. Want dan lijkt het ineens alsof zo’n your-life-ligt-verborgen-beyond-your-dream-leven de enige manier is om te leven. En daar geloof ik geen snars van.
Waarom niet?
Nee, niet omdat ik louter een verzuurde aanmodderexpert ben zonder zes nullen op de bank. Maar omdat ik een aanmodderexpert ben die ooit vier nullen aan een academische studie uit heeft gegeven en nu weet waarom iedereen doet alsof succes ons waterige leven in wijn gaat veranderen.
We maken als mens de fout om ons vooral te concentreren op de mensen die het wel gehaald hebben, en zien de mensen die het niet gehaald hebben over het hoofd. Dat komt omdat de mensen die het niet gehaald hebben minder zichtbaar zijn.
Door mijn investering van vier nullen in een master in Psychologie weet ik dat zoiets de survivorship bias wordt genoemd. Altijd handig om te weten.
En mensen mij maar zeggen dat het bullshit-studie is…
Op Instagram, in podcasts, in de krant en zelfs op TV worden we overspoeld met verhalen van ambitieuze en gedreven personen die hun dromen waarmaken tegen alle verwachtingen in. De magische formule?
Een high-school dropout zijn (middelbare schoolverlater klinkt een stuk minder indrukwekkend), verliefd worden op de grind (de nederlandse vertaling ‘sleur’ dekt de lading hier ook niet helemaal) en daarna de CEO worden van een multi-billion dollar business (wij nuchtere Nederlanders spreken in dit opzicht van een miljoenenbedrijf). Dat is wat ze ons allemaal willen doen laten geloven. Dat is wat we willen horen.
Enfin, mediamensen vinden het een stuk leuker om alle succesverhalen te delen omdat zoiets smeuïger is dan een pot Calvé. Het leest lekker weg. Mensen klikken erop. Hun artikelen worden gelezen. Zij genereren daarmee meer advertentie inkomsten. Om met die advertentie inkomsten vervolgens nieuwe mediamensen aan te nemen die dezelfde soort succesverhalen de wereld in slingeren. Waarmee de cirkel weer rond is. Walgoritmes.
Het is een stuk minder leuk om over mensen te vertellen die over dezelfde skills en gedrevenheid beschikten, maar het nooit gehaald hebben vanwege factoren die buiten hun controle lagen. Gaap. Zoiets wil je toch niet horen.
Je wilt verhalen horen van mensen die hard voor hun succes gewerkt hebben en daar uiteindelijk - geheel verdiend - de vruchten van geplukt hebben. Vervolgens wil jij hetzelfde als al die andere succesvolle mensen, omdat je niet achter wilt blijven. Waardoor er nu ook niet-succesvolle succespredikers het succesevangelie gaan verkondigen.
We mogen dan wel een plastischer brein hebben dan andere primaten en gezegend zijn met het bewustzijn om kritisch te kunnen reflecteren op ons eigen gedrag, maar buiten dat om zijn we nog steeds dieren. Dieren die niet altijd zin hebben om gebruik te maken van deze kritisch reflectie en daarom nog te vaak vervallen in aapje-ziet-aapje-doet-gedrag.
Groepsdenken noemen wij psychologen dat:
“[...] A pychological phenomenon that occurs within a group of people in which the desire for harmony or conformity in the group results in an irrational or dysfunctional decision-making outcome. Group members try to minimize conflict and reach a consensus decision without critical evaluation of alternative viewpoints by actively suppressing dissenting viewpoints, and by isolating themselves from outside influences.”
Met andere woorden: we zijn zo bezig met doen zoals de rest van de groep dat we vergeten zelf na te denken.
Als iedereen op Instagram en Gary Vee op Youtube ‘brutaal eerlijk advies’ geeft en zegt dat alles mogelijk is als je stop met excuusjes te verzinnen. Moeten wij dan voortaan ook 300% uit onze dagen halen en ‘s nachts vier uur slapen met nog een sporadisch middagdutje tussendoor? Is dat wat succes definieert?
Vraag dat maar na aan Navish (vanaf 21:15) die dagelijks 21 uur werkt om nauwelijks rond te kunnen komen of de kledingfabriekbaas die nu spijkerbroeken voor 21 cent in plaats van 25 cent moet leveren en de helft van zijn werknemers niet meer kan betalen. Wil je nog steeds beweren dat hard werk de enige factor is in succes?
We negeren vaak de rol van geluk in het succes van mensen. Al van jongs af aan wordt ons geleerd dat bijna alle doelen haalbaar zijn als je maar hard genoeg probeert. Dit is een leugen, maar er is een goed excuus voor: als je je best niet doet, worden bijna alle doelen sowieso onhaalbaar. Totaal apathisch op de bank en niks doen is weer aan ander uiterste.
Ik denk dat je helemaal niet perse een leven voorbij je dromen hoeft te creëren en hoeft te luisteren naar unieke methodes, stappenplannen en ultieme adviezen. Hoe weet je zeker dat jij ook succesvol wilt zijn en niet liever ‘s avonds Master of None wilt bingewatchen en verzamelaar bent van Donald Ducks en het verder wel geloofd?
Ben je dan slecht bezig? Vinden jullie allemaal de moeder dan dat je niet-succesvol bent?
Wie zegt dat het verkeerd is om in plaats van naar succes, naar een suczasje (suc-6je) te streven?
Wilco zal er geen problemen mee hebben. En ik ook niet.
007 Lionel Depressi & Zelfvertrouwen
Korreltjes Zout 007
Lionel Depressi & Zelfvertrouwen
Mijn lievelingsgetal is 7. Daarom is dat het rugnummer van deze podcast. Ik vertel waarom ik weigerde om nog langer tweede viool te spelen in het leven. En hoe ik net als de kleine Argentijn uit Barcelona een Stradivarius viool wilde zijn.
In deze aflevering laat ik zien hoe ik met m’n depressie dealde als een kampioen. Zonder het te bagatelliseren: ik kwam eruit als overwinnaar met meer zelfvertrouwen.
Sta me toe om met de strijkstok van mijn viool jullie gevoelige snaren te raken. Als de hopeloze romanticus die ik ben ?
Manusje van alles
Ik kijk nog steeds teveel series. Meestal blijf ik met een walgelijk gevoel achter. Dat ik mezelf voor het slapengaan vies aankijk in de spiegel en m’n tong extra schrob met een Orabrush om te compenseren voor m’n mentale automutilatie.
De Orabrush. Jep, ik ben ooit voor deze “dokters haten hem om zijn geheim” zwendel gevallen…
Series verzachten de pijn en existentiële leegte - waar we overigens allemaal last van hebben - maar even. Het is een manier om ons af te leiden van waar we echt mee bezig (denken te) moeten zijn. Om even niet alleen met onze gedachten opgesloten te zitten.
Ook jij doet dat. Misschien denk je wel van niet. Maar iedereen heeft zijn eigen rituelen om afgeleid te raken van nadenken over waar het leven naartoe gaat. Sommige mensen shoppen online en geven de PostNL bezorger een hernia en hoofdpijn. Andere mensen gaan strontbezopen op een boot zitten om keihard Guus Meeuwis mee te blèren. Ik ken ook mensen die vijf keer in de week sporten, hun wenkbrauwen epileren en daarna zonnebanken, in die respectievelijke volgorde, om vervolgens alsnog niet te kunnen ontsnappen aan een toekomst die steeds dichterbij komt.
Grote commerciële bedrijven die je puberale onzekerheden uitbuiten. Bah.
Als je niet begrijpt wat ik precies bedoel, wil ik je een quote cadeau doen. Het is niet zomaar een quote, maar eentje van Sylvia Plath uit het boek “The Bell Jar”. Niet dat ik het boek zelf gelezen heb. Ik ben immers een homo millenialis die veel te druk is met Netflixen om tijd voor een fatsoenlijk boek vrij te maken.
Toch ben ik zo nu en dan blij met deze walgelijke bingewatch hobby. Anders zou ik nooit op deze parel van een quote zijn gekomen. Een anekdote over het leven en keuzes maken:
“I saw my life branching out before me like the green fig tree in the story. From the tip of every branch, like a fat purple fig, a wonderful future beckoned and winked. One fig was a husband and a happy home and children, and another fig was a famous poet and another fig was a brilliant professor, and another fig was Ee Gee, the amazing editor, and another fig was Europe and Africa and South America, and another fig was Constantin and Socrates and Attila and a pack of other lovers with queer names and offbeat professions, and another fig was an Olympic lady crew champion, and beyond and above these figs were many more figs I couldn't quite make out. I saw myself sitting in the crotch of this fig tree, starving to death, just because I couldn't make up my mind which of the figs I would choose. I wanted each and every one of them, but choosing one meant losing all the rest, and, as I sat there, unable to decide, the figs began to wrinkle and go black, and, one by one, they plopped to the ground at my feet.”
*Mic drop*.
Of eigenlijk *pen drop*. Dit komt akelig dichtbij. *Slikt hardop via adamsappel*.
Aangezien jullie waarschijnlijk ook homo millenialissen zijn en/of teveel series kijken, had ik het beter zo kunnen doen.
Kijk voortaan even dit fragmentje als je op het punt staat om een grote keuze te maken. Laat jullie allemaal de moeder een keertje met rust.
Aangezien ik te druk bezig was met het maken van kattenfoto's, ging deze scene in eerste instantie volledig langs me heen. Onbewust raakte het toch een gevoelige snaar, want iets iets in me zei dat ik iets belangrijks gemist had. Mijn duim smeekte me praktisch om terug te spoelen. Een minuut later wist ik waarom. Iemand had zojuist de essentie van mijn gehele levensproblematiek verwoord in een paar zinnen.
Snap je nu waarom ik afgeleid raakte?
Als je jong bent voelt de toekomst als één grote zee van vraagtekens. Alles is mogelijk. Je denkt niet na over wat verstandig is omdat je te druk bezig bent met ontdekken wat er allemaal te koop is. Er is nog geen twijfel of je een bachelor rechten kunt combineren met een sociaal leven, een halflege portemonnee en je parttime job. Je bent vooral bezorgd of je niet liever dokter wil worden in plaats van advocaat, een eigen foodtruck met gefrituurde organische sprinkhanen wilt beginnen of de wereld over wilt trekken in een camper die je Another one bites the Wanderlust noemt. Jij bent wel de laatste die het kan schelen dat deze naam veel te lang is.
Je weet toch niet welke kant je op gaat. De wereld ligt voor je open.
Naarmate je ouder wordt verdwijnen veel van deze vraagteken. De weg voor je wordt duidelijker en je weet ongeveer wel waar je naartoe gaat. Eigenlijk wordt alles een stuk minder spannend. Je komt niet meer zo snel voor een verrassing te staan omdat je ziet welke weg er voor je ligt.
Bij vlagen vind ik dat jammer. Die vanzelfsprekendheid der dingen. Alles lijkt steeds normaler te worden. Tegelijkertijd geeft het me ook rust. Omdat ik weet dat zelfs degene die momenteel op mijn ideale pad zit, speelt met dezelfde gedacht: ook hij denk dat de weg van de buren avontuurlijker is.
“Je kan alles doen. Maar je moet een beslissing maken, en er iets aan doen.” Aldus de vader van Dev - de hoofdpersoon in de serie.
Eerlijk gezegd denk ik zelf ook dat je niet veel keuze hebt, behalve gewoon doen. “Want als je niets doet gebeurt er niets en gaat de boom dood.” Opschieten met keuzes maken omdat je anders gedoemd bent om je hele leven lang droge vijgen te herkauwen. Dat is zo'n beetje de strekking van het verhaal.
Weet je, het bevalt me wel deze manier van artikelen schrijven. Beetje Netflixen en acteurs van Netflix citeren als take-home message. Ook wel een beetje laks.
Maar hé, ik moet iets doen. Dat is namelijk nog altijd beter dan, niets.
006 Even terugspoelen... wat ik je niet vertelde over Pauw
Korreltjes Zout 006
Even terugspoelen... wat ik je niet vertelde over Pauw
Maar je wel moet weten. *ikmoetgvdhelemaalnikszowiezep
Vorige keer had ik het over jezelf zijn. Super basic onderwerp zal je denken. Dat is al vaker herkauwd dan een potje Olvarit. Toch vind ik het een belangrijke reminder to self.
Twee weken geleden heb ik mijn bezoek aan de Pauw studio flink uitgemolken. Maar jullie hebben slechts één kan van het verhaal gezien. In deze aflevering wil ik dieper ingaan op hoe zo’n uitzending nou écht gaat.
Eventjes terugspoelen, van m’n roze wolk af en het achterste van m’n tong laten zien. Ik weet dat jullie aanmodderaars daarvan houden.
Via negativa, naar postiever
tl;dr: "Via negativa, naar positiever (lees positievah)" bedoel ik niet op z'n Haags. Via negativa is een verwisseling van focus; waar je normaal gesproken vooral gericht bent op wat je doet, ben je nu gericht op wat je niet doet. Je verbetert de situatie door dingen weg te laten in plaats van toe te voegen. Voor mij is het de makkelijkste en meest geoptimaliseerde manier om positiever in het leven te staan.
Een mooie blokjesbuik, niet moederziel alleen Netflixen, goed kunnen poepen, jezelf niet vergelijken met anderen, een leeg hoofd hebben, geen onnodige vergaderingen hoeven doorstaan, iets goeds doen voor een ander, blij zijn met wat je hebt, rustig slapen, een leuke hobby vinden, veel lachen, geen blauwe brieven op de deurmat ontvangen,
Als je kijkt naar alles wat we waarderen, dan gaat het grotendeels om dingen elimineren. En juist niet om dingen toevoegen.
We denken vaak dat ons vaginagevoel opgelost wordt door extra dingen aan ons leven toe te voegen. Terwijl je jouw situatie ook kan verbeteren door weg te laten wat schadelijk is. Via negativa noemen ze dat.
Het is een interessant gegeven, dat via negativa; omdat de focus niet ligt op wat je doet, maar juist op wat je niet doet. Deze manier van je leven verbeteren is effectief en efficiënt tegelijkertijd: slechte gewoontes worden uit je leven gestript en liever nog vermijd je ze.
In plaats van mindfulness cursussen op het werk te introduceren, zorg je ervoor dat mensen niet de hele tijd onbetaald overwerken en af toe eerder naar de tandarts mogen (zonder eerst toestemming aan papa baas te vragen). Geen bloeddruk remmers slikken, maar meer sporten en gezonder eten. En als alternatief voor het maken van een stellingkast om daar al je troep in te zetten - terwijl je mensen adviseert om te focussen op minder - kan je ook stoppen een hypocriete lul te zijn en je schamen in een hoekje.
Mijn hypocriete kast die ik gebouwd heb om troep in te zetten die ik nog niet eens gekocht heb. Foei (omgekeerd afgespeeld uit schaamte.. :$)
De oplossing voor veel problemen en stress is niet extra dingen toevoegen (zoals ik en mijn kast), maar juist stoppen met b*llshit. Een soortgelijke filosofie is al in verschillende jasjes verpakt (ook met scheldwoorden en asterisken). Zo heb je - om slechts een paar voorbeelden te noemen:
- Minimalisme: lekker alles wat overbodig is verwijderen uit ons leven. Minder spullen = meer vrijheid. In de eerste plaats richt dit fenomeen zich vooral op ontspullen, maar het is ook toepasbaar op eten, relaties, en gedachtes.
- Mark Manson met zijn edele kunst van Not Giving a F*ck: de zin van het leven ligt verstopt in de problemen oplossen die jij het waard vindt om op te lossen - zinvolle problemen. Wat impliceert dat er ook problemen zijn die niet opgelost hoeven te worden. Dus je kiest bewust dingen waar je je niet op focust.
- De film Invictus waarin President Nelson Mandela ervoor kiest om al zijn tijd en aandacht in het Zuid-Afrikaanse rugby team te steken, terwijl er veel urgentere problemen lijken te spelen die eerste opgelost moeten worden. Zoals de enorme raciale en economische ongelijkheid in Zuid-Afrika vanwege de apartheid. Ondanks dat kiest Mandela ervoor om zich te focussen op één ding: sport, omdat hij gelooft dat niets in staat is om mensen beter bij elkaar te brengen dan de universele taal van sport.
We lijken geconditioneerd te zijn met het idee dat we problemen op kunnen lossen door iets toe te voegen. Misschien komt dit idee voort uit onze consumptiegerichte samenleving, waarin mensen denken hun geluk te kunnen kopen met spullen.
Uit de voorbeelden blijkt dat het tegenovergestelde ook waar kan zijn: dat het goede juist verstopt ligt in de afwezigheid van het slechte.
Dus geen spullen kopen om je beter te voelen, maar juist spullen wegflikkeren of helemaal niet kopen. Niet alle problemen die je tegenkomt willen oplossen, maar kijken welke problemen jij het waard vindt om op te lossen. En geen stellingkast bouwen om rotzooi in te doen die je nog niet eens gekocht hebt, maar zowiezo geen rotzooi kopen.
Kan iemand mij uitleggen hoe ik mijn eigen advies op moet volgen? ‘T wil nog steeds niet echt lukken…
005 de dit-ben-ik-deal-ermee-strategie
Korreltjes Zout 005
De dit-ben-ik-deal-ermee-strategie op werk
Deze aflevering ga ik het hebben over jezelf niks aantrekken van anderen, maar dan op werk. Jezelf zijn is al moeilijk genoeg bij de mensen die je goed kent. Laat staan bij collega’s.
Ik leg in een half uurtje uit waarom jezelf zijn op werk belangrijker is dan je denkt. En of we onze dit-ben-ik-deal-ermee-strategie ook op werk kunnen hanteren.
Vanavond bij Pauw: Aanmodderexpert Zowie Zep
tl;dr: Ik was te gast in de Pauw studio en mocht mijn mening geven als psycholoog. Het ging over fillers, influencers en voorbeeldfuncties. Controversiële kost. Hieronder lees je hoe ik daar terecht kwam, wie de andere tafelgasten en hoe ik over deze kwestie denk. En 3, 2, 1... ACTIE!
AAN TAFEL! Een kijkje in de keuken als tafelgast
Uitgenodigd worden als tafelgast is niet iets wat je dagelijks overkomt. Zelfs niet als je Nederlands’ enige echte aanmodderexpert bent. Zoiets is ook voor mij nog steeds een eer. Ik ben al blij als mijn ouders vragen of ik langskom voor de zondagsbrunch. Zo'n kans om te testen of je 'podcast kop' (referentie: De Korreltjes Zout Show) ook geschikt is voor televisie pak je natuurlijk met beide handen aan. Toevallig ging het over influencers, fillers & voorbeeldfuncties. Iets waar ik persoonlijk natuurlijk een sterke affiniteit mee heb.
Ik ben blij dat mijn volle lippen eindelijk door iemand opgemerkt werden. Ik begon al bang te worden dat ik €175,- euro door het watercloset had gespoeld voor Jan met de korte achternaam.
Natuurlijk gaan we het hier niet over mijn beauty regiment hebben. Jullie willen weten hoe ik daar voor die LDK 8000 elite camera’s terecht ben gekomen en hoe ik alles ervaren heb. Waarom uitgerekend ik ben gekozen uit die enorme poule van experts, wie mijn andere tafelgasten precies zijn en wat mijn inbreng was in een gesprek over cosmetische ingrepen?
Met andere woorden: wat was ik daar in godsnaam aan het doen?
Mijn korte antwoord: constructief aanmodderen. Daarover later meer.
Eerst wil ik jullie meenemen naar het eerste punt op de tijdlijn: mijn uitnodiging. Zoals altijd draaien dit soort kansen om twee dingen:
- een goed netwerk
- een flinke dosis puur toeval (of geluk, als jouw glazen altijd halfvol zijn).
Een oude buurjongen gleed in mijn DM in op Instagram:
Of ik als expert aan wilde schuiven om mijn mening te geven over een discussie waar ik - tussen neus en lippen door - wel iets van mee had meegekregen? Natuurlijk wil ik dat! Ik ben jouw man! Botox, fillers en influencers zijn mijn forté. Ik eet dit, ik drink dit, ik slaap dit, ik leef dit. In ieder geval als ik erover mag praten in de Westergasfabriek met twee spraakmakende tafelgasten.
Vrij vertaald: ik had geen flauw benul waar het over ging.
Oké, ik zal niet vals bescheiden zijn. Want daar heeft mijn onzekere-naar-complimentjes-vissende-ego de laatste tijd nogal eens last van. Ik ben een psycholoog die een ongeremde interesse heeft in het observeren en verklaren van opmerkelijk menselijk gedrag. Ik zou wel gek zijn als ik daar niet aan tafel ging zitten.
(Blijkbaar vonden ze mijn online geschenenschop en recalcitrante toontje wel lachen.)
Televisie is inmiddels een beetje de Converse gymp van het medialandschap geworden; niet helemaal relevant meer, maar je kan er nog wel met goed fatsoen mee over straat. En heel veel mensen gaan ermee over straat. Vandaar dat ik dacht: wie de schoen past trekke hem aan. Dit was een unieke kans. Ik had er wel oren naar. Een keertje wat anders.
Gelukkig kende ik al een paar mensen uit mijn omgeving die de stap richting the dark side al hadden gemaakt. Niet richting het Hilversumse medialandschap, maar de witte muren van Dr. Schoemacher. Dus ik kon voor het voorbereidende veldonderzoek bij hen terecht. Het enige wat ik die eendenbekjes hoefde te geven was een stukje geroosterd brood met wat kaasjes. En een wit wijntje. Nee hoor, ik ben deze mensen heel dankbaar (de mensen waar het over gaat weten wie ik bedoel. Ik zal jullie privacy niet schenden).
Na deze officieuze inleiding in de wereld van fillers en botox, dook ik dieper in de wetenschap achter social media, online invloed, zelfbeelden en cosmetische ingrepen volgde. Acht A-4tjes later was daar de kers op de spreekwoordelijke taart: een zo genuanceerd mogelijke kijk op een onderwerp waar letterlijk iedereen een mening over heeft.
Dat beloofde nog wat te worden daar aan tafel.
Want eerlijk is eerlijk, mijn tafelgasten maakten me nieuwsgierig. Naast mij zat de Coco Chanou met meer dan 300.000 volgers op Youtube. Inmiddels heeft ze op Youtube een - op zijn zachtst gezegd - indrukwekkend leger aan volgers achter zich weten te scharen. Ik was dan ook enorm benieuwd naar haar kijk op deze kwestie.
Tegenover mij zat journaliste Hester Zitvast die een pittig opiniestuk had geschreven over cosmetische ingrepen onder jongeren. “Botox als je jong bent… HET IS GEEN PERMANENTJE!” luidde de titel (ironisch genoeg ook wel weer een beetje permanent natuurlijk, van dat gif in je voorhoofd duwen). Duidelijke taal. En ook niet geheel onbegrijpelijk als je een moeder bent van twee kinderen.
Met een zo min mogelijk vooropgezette mening schoof ik aan tafel.
(Ik was verder totaal niet zenuwachtig. Dat lijkt maar zo. Ik drink altijd 3 flessen Jenever voor ik opga en strooi wat zout met citroen in mijn ogen. Zodat ik er wat geleefder uitzie, met meer levenservaring. Zoiets komt mijn geloofwaardigheid als Psycholoog alleen maar ten goede. Meestal wil ik gaan voor het uiterlijk van de dronken liefdesbaby van Sigmund Freud en Maarten van Rossum. En dat is wel aardig gelukt als ik het zo bekijk.)
Zonder gekheid - ik zag er prima uit (op deze foto na dan). Ik zal het jullie niet aandoen om mij te voeden in mijn drang naar bevestiging. Jullie hoeven mijn valse bescheidenheid niet verder aan te wakkeren. Geen zorgen, ik zal (voorlopig) nog geen fillers of iets dergelijks gebruiken om te copen met mijn onzekerheid.
De standpunten van iedereen waren duidelijk. Inhoudelijk gezien wil ik hier niet te lang bij stilstaan, want dat is van ‘tertiar’ belang - om in de termen van Pauw zelf te blijven. Ik zal het bij een korte sypnosis houden van de avond houden.
De meningen vóór de camera:
De 21-jarige Coco dwarrelt al 8 jaar rond op Youtube. Ze maakt advies videos voor mannen over vrouwen, praat over het overwinnen van bijvoorbeeld een Post Traumatische Stress Stoornis (wat ik heel moedig vind) en doet dingen als Fasion Nova try-ons. O ja, ze maakt ook mooie foto’s op Instagram met veel goud. Dat vind ik er wel vet uitzien.
https://www.instagram.com/p/BuQomNhF9AT/
In haar optiek bestaat er niet zoiets als een “voorbeeldfunctie” en moet je vooral trouw blijven aan je eigen normen en waarden. Dus niet teveel rekening houden met wat je online zet en vooral doen wat goed voelt. Influencers zijn volgens haar entertainers en het is de taak van ouders om dit duidelijk te maken aan hun kroost.
Journaliste Hester merkte (terecht op) dat kinderen niet altijd beseffen dat een influencer een entertainer is. Dat maakt het gevaarlijk als de 14-jarige dochter van Hester alles wat ze ziet super serieus neemt. Is het verantwoord om deze groep meisjes bloot te stellen aan behandelingen waar je meestal pas na je (minimaal) 20e (ook terecht) mee begint, vroeg Hester zich af. Moet zoiets als op jonge leeftijd in je hoofd gestopt worden? Moet er op zo’n manier op het zelfbeeld van jongeren worden ingewerkt?
En is het verantwoord als bedrijven cosmetische ingrepen promoten door gratis behandelingen weg te geven aan influencers?
Coco was het hier deels mee eens deels mee oneens. Ze vond het niet goed als influencers dingen aan zichzelf laten doen en daar niet open over zijn. Kinderen moeten niet het idee krijgen dat iedereen die ze online zien er van nature zo uitziet. Om te voorkomen dat kinderen een onrealistisch beeld voorgeschoteld krijgen, vindt Coco daarom dat influencers transparant moeten zijn over wat ze doen. Ze vindt dat al een verbetering ten opzicht van iemand die van alles aan zichzelf heeft laten verbouwen en hier niets over zegt.
Laat ik me op dit punt ook maar even in de discussie mengen. Ik vertolk die mosterd-na-de-maaltijd-rol namelijk uitstekend - dat hebben we in de uitzending wel gezien. Het laatste punt van Coco is namelijk wel een stroman argument. Dat A beter is dan B, betekent nog niet meteen dat A ineens wel [quote] goed [/unquote] is. Inderdaad, het is beter om transparant te zijn in wat je laat doen, maar dat wil nog niet zeggen dat zoiets delen ethisch verantwoord is.
Waarschijnlijk deed Coco het niet bewust, maar ze maakte hier gebruik van een verleidingstechniek: het ‘lelijke broertje effect’. De discussie ging aanvankelijk over of het promoten van cosmetische ingrepen via influencers A) wel verantwoord is of B) niet verantwoord is. Door een optie C) transparant zijn is beter dan niet-transparant zijn toe te voegen, werd de discussie naar een totaal ander vlak verplaatst, namelijk: een discussie over twee dingen die discutabel zijn, maar waarvan één misschien net iets minder discutabel is dan de andere. Kiezen uit twee slechten lijkt mij dat.
Waarschijnlijk snappen jullie na die uiteenzetting hierboven wel waarom ik het niet zo goed op camera doe. Één zin door mij laten ontleden duurt al een hele uitzending…
Daarom wil ik jullie vanaf nu alleen nog maar vermoeien met mijn mening zonder camera’s.
Mijn mening zónder de camera:
Net zoals ik in de uitzending al zeg, is een brein bij de meeste mensen nog in ontwikkeling tot hun 25e levensjaar. De prefrontale cortex – die verantwoordelijk is voor het inschatten van o.a. risico’s en lange-termijn denken – is vaak tot je 30e nog in ontwikkeling. Hoewel je vanaf je 18e al beslissingsbevoegd bent, wat min of meer betekent dat je lak kan hebben aan wat je ouders zeggen, betekent dit niet dat je ook in staat bent om de juiste keuzes te maken.
Uit verschillende onderzoeken komt naar voren dat (sociale) media de wens om cosmetische ingrepen te ondergaan kan beïnvloeden. Vooral onder jonge vrouwen die veel influencers volgen, significant langer op social media zitten en die al minder tevreden zijn over hun uiterlijk. De meeste video’s benadrukken bovendien vooral de voordelen en laten mogelijke risico’s achterwege. Intuïtief gezien voelt dit een beetje eenzijdig. En slinks.
Jonge volgers zijn een vatbare doelroep. Minder kritisch. Zodra influencers iets controversieels gaan doen wordt het genormaliseerd. Alleen al door het erover te hebben met elkaar, wordt het normaler. Er vindt een blootstellingseffect plaats; wat eerst alleen aan grote sterren voorbehouden is, wordt uiteindelijk net zo normaal als je tanden poetsen met whitening tandpasta. Ik wil niet die doemdenkende oude oom zijn die alles afraadt wat hij zelf niet kent en je verjaardag verpest, maar ik denk dat kwetsbare groepen zeker bewust moeten worden gemaakt van mogelijke risico’s en gevolgen. Een disclaimer zoals Hester ook al aangaf lijkt me een minimale eerste stap.
Los van de inhoud vond ik het een geweldige ervaring. Op voorhand wist ik dat ik geen soepele spraakwaterval zou zijn. Ik denk liever twee keer na voordat ik iets zeg en ben niet zo goed om op commando overal mijn mening over te geven.
Ik zat daar vooral uit nieuwsgierigheid, om Zowie Zep onder de aandacht te brengen en te kijken hoe televisiemaken in zijn werk gaat. Wat dat betreft ben ik zeer tevreden. Ik heb gedaan wat ik wilde doen. In mijn persoonlijke doelstellingen ben in dat opzicht driedubbel en dwars geslaagd.
De volgende keer zal ik echter proberen om niet te praten alsof ik in het midden van iedere zin al probeer te raden wat ik de volgende zin ga zeggen. En blijkbaar was mijn magische snor niet afdoende om te voorkomen dat ik op de bulldog Spike uit Tom en Jerry leek. Achteraf vond ik het erg confronterend om mezelf in HD terug te zien.
Misschien moet ik net als de dames de volgende keer wat extra make-up opdoen. Ik ben voorlopig nog even te jong om aan de botox en fillers te gaan.
Of denken jullie dat 27 jaar oud genoeg is?
Ik houd mijn mond wijselijk gesloten
5 dingen die ik een jaar geleden had willen weten - en jij waarschijnlijk ook
Een terugblik op één jaar Zowie Zep
U kijkt hier naar een verzameling van één jaar aan perspectiefwisselingen, mind nuggets en harde levenslessen. Ik kijk samen met jullie terug op een jaar vol mooie ontwikkelingen. Zo ben ik (bijna) wekelijks te horen in de Korreltjes Zout Show, schoof ik vorige week aan bij de Helden & Hordes podcast, freelance ik wat in de rondte, mag ik volgende maand als tafelgast bij de Pauw Academy aanschuiven, ben ik gestopt bij de IKEA en mag ik weer een hoop nieuwe ervaringen van mijn bucketlist afstrepen.
Niet super indrukwekkend. Toch gaat het goed met deze knaap. En hij heeft tot op heden geen spijt van zijn keuze om het roer om te gooien of moeite om in de 3e persoon over zichzelf te praten.
En natuurlijk modder ik nog steeds maar wat aan. Ik doe ook maar wat. Waarmee ik eigenlijk aan wil geven dat er ook een heleboel mis is gegaan. Daar ben ik verder senang mee. Het zou zorgwekkender zijn als ik na een jaar ploeteren tot de conclusies kwam dat ik niets fout had gedaan. Dat zou namelijk betekenen dat ik niet was ontwikkeld - als schrijver, als persoon, als verkapte spirituele sjaak en als vader van twee katten.
"Nerveus? Ikke? Huh, watte? Nee hoor, ik kijk altijd alsof ik de dochter van Liam Neeson net heb ontvoerd... Telefoon al op stil gezet?! Mama al geappt...? Oh wacht volgens mij staat daar een LDK8000 elite op mij gericht.. heb ik de katten wel eten gegeten... Zit er nog Mozarella in mijn snor van die quattro formaggi van daarnet? *ENNN ACTIE* Oh volgens mij zegt die man met dat strenge brilletje en die koptelefoon op actie, dat betekent dus dat we.... "*JA, KOMT IE*"
Slik.
"Oh. Helleuw."
Toen ik Zowie Zep startte koos ik niet zonder reden om mijn aanmodder filosofie te evangeliseren. Er waren al teveel mensen die beweerden ‘het’ te weten. Nergens zag ik mensen die zeiden: “Ik weet het ook niet. Eigenlijk doe ik maar een dotje.” Dat zat me niet lekker. Hoe kan je met een stalen gezicht zeggen dat je alles weet. Hoe kan je toegeven een keertje fout te zitten, als jij een monopolie op de waarheid denkt te hebben. Waar liggen mogelijkheden voor vooruitgang als je niks fout doet?
Met andere woorden: wat valt er te verbeteren in een wereld die zich nooit achter de oren krabt?
Met angst als solistische souffleur gedurende mijn gehele bewuste leven, kwam mijn filosofie nooit verder dan als echo in mijn eigen breinkamer. Net zoals iedere vers afgestudeerde snot pegel twijfelde ik over mijn capaciteiten. Wat had ik mensen te bieden? Wat was mijn inbreng? Een enorm berg aan ervaring met deep-learning en hyperfocus in een voetbalsimulatiespel? Een tomeloze schat aan kennis over het aangaan van kortstondige interpersoonlijke relaties via een geosociale smartphone applicatie?
Wellicht dat er ergens een markt zou bestaan voor mijn fameuze oog voor “high potentials” en gracieuze “swipes”?
Ik heb het inderdaad over tinderen en 'vleesswipen'
Zoals gebruikelijk liep ik over van de vragen en verdronk mijn poel aan antwoorden in de pandapunten. Ik liep vast in mijn eigen verwachtingen. Als ik iets startte, lukte het niet om door te zetten. En zodra ik die opstartfase wel soepel doorkwam, stak iets of iemand anders er weer een stokje voor.
Nou zou ik de nodige complottheorieën erop los hebben kunnen laten en mezelf wijsmaken dat het universum samen zweerde tegen mij. En hoewel dat enorm verleidelijk is, is het tegelijkertijd ook onzin. Verkeerslichten staan nou eenmaal niet altijd op groen. Er zitten ook gele en oranje winegums in een zak, niet alleen de lekkere rode. Perfecte condities bestaan niet.
Er kwam een punt waarop ik besloot om niet meer als speelbal voor het lot te fungeren. Met het opzetten van Zowie Zep luidde ik het startschot. Fouten maken was onvermijdelijk. Dat kon ik niet voorkomen. Het enige dat ik wel kon doen is leren van mijn fouten.
Vandaar dat ik er een aantal met jullie wil delen - dingen die ik aan mezelf in 2018 had willen adviseren. Een aantal oepsjes. Dingen die ik in 2019 anders wil doen. Ga lekker zitten voor mijn vijf reminders to self (die ongetwijfeld ook handig kunnen zijn voor jou):
Reminder to self #1
Altijd heb ik geschreven vanuit de intentie om mensen te helpen. Helaas niet altijd met een even duidelijke structuur. Mijn website is hier een mooi voorbeeld van. Ik wilde de start van Zowie Zep niet dermate lang uitstellen dat het uiteindelijk weer als concept op de :D-schijf (niet deze ?-schijf) van mijn computer verdween. Met wat marketing kennis in mijn koker besloot ik om te kiezen voor een minimum viable product - wat eigenlijk een duur woord is voor gewoon beginnen.
Een nadeel van deze aanpak is dat ik mezelf niet de tijd heb gegund om te denken over een heldere structuur. Mensen die op mijn website komen weten niet altijd even goed wat ik doe of wat er van hen verwacht wordt. En hoewel het leuk is om op onderzoek uit te gaan, is toch wel fijn om ergens een rode draad te ontdekken. En dan niet eentje die aan de speld in een hooiberg vastzit.
Het voordeel is dat ik nu bezig ben met iets waardevols en anders nog steeds pastasauzen en fietszadelhoesjes zou hebben verkocht.
Ik beloof vanuit de grond van mijn hart dat het vanaf hier alleen nog maar bergopwaarts zal gaan. Voor de mensen die nog niet afgehaakt zijn: bedankt dat jullie het hebben uitgehouden met mij. En voor de mensen die nieuw zijn: jullie hebben geluk. Mazzelpikkies en mazzelvagijnen. Mijn leven is namelijk al gebeterd. Te beginnen met de gestructureerde opzet van dit artikel in het welbekende lijstjes format. Wat overigens totaal geen goedkope, clickbaity, trafficboostende en inferieure vorm van content is.
Of wel natuurlijk. Dan zijn jullie erin getrapt. Niet alleen Rumag is in staat om jullie troep voor te schotelen.
Één schrale troost voor de volgers van het eerste uur, vanaf hier wordt het gestroomlijnder dan een Delorean in een Bōsōzoku jasje.
Ongeveer zo vlot dus
Reminder to self #2
Waarschijnlijk de belangrijkste ‘reminder to self’ in deze lijst: theorie niet boven praktijk plaatsen. Actie spreekt luider dan woorden. Kennis is niets waard als je er niets mee doet. Of zoals je al in de Helden en Hordes podcast hoorde: “je kan je tijd beter verdoen, dan verdenken”.
Soms zijn grote, moeilijke en indrukwekkende problemen zo groot, moeilijk en overweldigend dat jezelf eindeloos onderdompelen in theorie de enige werkbare optie lijkt. Ik realiseerde me echter niet dat het grootste obstakel in het aanleren van deze doe-filosofie lag in het uitvogelen hoe ik het in de praktijk moest brengen zónder de theorie te kennen. Voordat je profijt wilt hebben van je kennis, moet je het eerst toe kunnen passen. Voor mij is het niet helemaal duidelijk waarom je kostbare uren van je tijd investeert in iets waar je vervolgens niets mee gaat doen. Wat dit aangaat kan ik alleen maar aan mezelf beloven om te blijven doen.
Vandaar dat ik bezig wil blijven met bezig blijven. Ik wil ondernemen. Dingen creëren. Experimenteren. En mezelf blijven verbazen. Of dat nou zoiets is als een boek schrijven, een nieuwe onderneming starten, films maken, podcasten, starten bij een nieuwe baan of een Youtube kanaal beginnen. Welke precieze invulling je eraan geeft doet er niet toe. De enige onmogelijke reis, is de reis die je nooit begint. Althans, dat heb ik Tony Robbins een keertje horen zeggen. En hij is een zelfhulp goeroe. Dus. Waarom zou je hem niet geloven?
Actie!!
Reminder to self #3
Het derde punt ligt in lijn met punt twee. Practice what you preach. Er lag teveel focus op denken en te weinig op actie. Schrijven en dingen overpeinzen is één ding. Ze in de praktijk brengen is een tweede. Mensen die regelmatig stukken van mij lezen, weten dat alles wat ik schrijf zo goed als autobiografisch is. Ik geef als het ware advies aan mezelf en jij kan eruit filteren wat bruikbaar is voor jou.
Er is helaas geen vervanging voor actie. En dat is iets waar ik mezelf nog te vaak aan moet herinneren. Voordat ik jullie vertel wat je moet doen, wil ik het in eerste instantie zelf gedaan hebben. En het liefst zo goed mogelijk. Ik kan niet van jullie verwachten dingen te doen die ik zelf niet gedaan heb. Voordat ik ga preachen wil ik eerst zelf de top reachen. Prijs de heer. Als het de eerste keer niet lukt, doe het dan nog een keer. Ik zal jullie niet verder vermoeien met andere rijmelarij van lik me vestje. Voordat jullie denken dat ik jullie kostbare tijd niet serieus neem.
Sweet baby jesus! Hallelujah!
Verwar inactie niet altijd met luiheid. Er bestaan in mijn ogen twee vormen van lui zijn:
- luiheid die voortkomt uit het niet na durven jagen van je dromen.
- luiheid die voortkomt uit prioriteiten durven stellen.
Luiheid wordt vaak uitgelegd als iets negatiefs. Terwijl ik denk dat er heel vaak andere redenen aan ten grondslag liggen. Waarom zou ik mijn kostbare tijd investeren in iets dat het niet waard is? Sommige dingen doe je niet, zodat je andere dingen wel kunt doen. Dit is niet iets waar op neergekeken moet worden. Ik noem dat gezonde prioriteiten durven stellen.
Om minder bang te zijn en betere prioriteiten te kunnen stellen, wil ik me richten op de twee belangrijkste oefeningen die ik daarvoor gebruik (met dank aan Tim Ferris):
- Fear-setting: er bestaan enorm veel dingen die ik wil doen, maar niet gedaan krijg omdat ik bang ben. Vervolgens blijf ik ze net zo lang uitstellen tot ze van mijn prioriteitenlijstje verdwijnen. Dat is zonde aangezien dit vaak de dingen zijn die het liefste zou willen bereiken. Om deze instelling zoveel mogelijk te voorkomen, probeer ik niet alleen te kijken naar de kosten en risico’s van actie. De kosten van inactie vind ik veel interessanter. Als je alle dingen onder elkaar zit die je misloopt door iets niet te doen, wordt datgene wél doen plotseling een stuk aantrekkelijker. Een aanpak die tot nu tot geweldig is gebleken als ik vast leek te zitten in een lastig dilemma of probleem.
- Deadlines: deadlines zijn geen eng woord om je instant op te zadelen met peutervleermuizen in je buik die net een hele zak Smarties op hebben. Deadlines hebben een bewezen effect op je productiviteit. Het gevaar van werken zonder deadlines is dat je allerlei onnodige taken voorrang gaat geven en je doel niet haalt. Flexibele deadlines klinken ideaal, maar dit zijn ze niet; een taak breidt zich namelijk uit tot de tijd die beschikbaar is om de taak te realiseren. Als je 3 weken de tijd hebt om iets te doen, zal het je waarschijnlijk 3 weken kosten om die taak te voltooien. Maar als je 6 weken de tijd hebt, zal diezelfde taak je waarschijnlijk 6 weken kosten. Dit geldt ook voor taken op micro niveau. Plan 2 uur in voor een meeting en je zal zien dat je de volle 120 minuten rond de tafel zit. Dit inzicht heeft me het belang van deadlines in laten zien. Ze helpen me om gefocust en op stoom te blijven.
Voortaan wil ik slimmer werken in plaats van harder. Ik heb me voorgenomen om de meest luie ambitieuze persoon te worden die je kent.
? Hoe ik dat doe? Of beter gezegd, hoe begin ik?
- Begin je dag met het opschrijven van je prioriteiten ((ik doe dat in een fancy smaragdgroene Moleskine omdat alle influencers en goeroes dat doen. En omdat mijn huisgenoot 'm niet gebruikte))
- Deel alles op in kleine, behapbare taken
- Stel jezelf de vraag: wat is de eerste, concrete actie die ik kan doen?
- Schat hoeveel tijd je nodig hebt, reserveer een blok in je agenda en stel een deadline
- Focus op deze ene taak
- Leg je telefoon zo ver mogelijk weg, sluit Instagram/Gmail/Facebook (of installeer Cold Turkey), accepteer dat het huis niet NU gestofzuigd hoeft te worden
- BEGIN
- Gun jezelf een beloning als je een brave jongen bent geweest. Bijvoorbeeld een bakje pleur, korte pauze of iets anders kleins (we moeten ook niet overdrijven).
- herhaal
Bonus 10. Als het even stroperig aanvoelt allemaal; begin dan met het einde voor ogen. Schrik niet - dit escaleert van 0 naar 100 in één seconde - maar stel dat je overleden bent. Hoe wil je herinnerd worden als je dood bent? Wat wil je dat vrienden en familie over je zeggen in je afscheidsrede? Dit is een trucje van Stephen Covey om te bedenken waarom je een doel nou ook alweer zo belangrijk vond. Wat hoop je te bereiken? Sluit je ogen en visualiseer hoe het eruit ziet als je je doel bereikt hebt.
Die verwarmde stoelen van je BMW en dat ijskoude sapje van €8,- met van dat sediment op de bodem vormen een perfect contrast met elkaar, nietwaar? Zo zien bereikte doelen er nou uit.
Reminder to self #4
Punt 4 is meer een stijl kwestie. Het afgelopen jaar heb ik gemerkt dat het verdomd lastig is om ‘andere’ ideeën op een respectvolle manier te benaderen. Je helpt er echter niemand mee door ideeën die in jouw optiek een beetje gek of anders zijn geen kans te geven. Mensen die er wel in geloven stoot je tegen het verkeerde been en die luisteren vervolgens niet meer naar je. Terwijl de mensen die er neutraal in staan je waarschijnlijk een onsympathieke kwast zullen vinden.
Ik wil dingen meer ridderlijk benaderen vanaf nu. Dingen waar ik zelf geen heil in zie op een respectvolle manier bespreken. Soms kan je het niet eens zijn met iets, maar er je eigen lessen uit halen. Ik wil niet in een lulletje rozenwater veranderen, maar ik ben wel het belang van een community in gaan zien. Het zou geweldig zijn als de Zowie Zep familie (inderdaad, zo zie ik jullie) zich uitbreidt met nog meer mooie mensen. Alleen ik denk dat ik als psycholoog in staat ben om dat op creatievere manieren te doen dan door twee groepen tegen elkaar uit te spelen (Trump, if you need advice. Call me...). Polariserende taal vind ik walgelijk. We denken al genoeg in hokjes en mijn eigen website is de laatste plek waar ik zoiets wil zien.
Ondanks mijn niet altijd even genuanceerde en schijtlollige toontje, ben ik blij dat mijn lezers tot dusver een bijzonder goede sfeer weten te bewaken.
YOU A BIG DAWG!! WHERE MY PAWS AT?!
Reminder to self #5
Wetenschap als oplossing voor alle problemen zien. Voordat ik hier dieper op inga, wil ik eerst de waarde van wetenschap en de wetenschappelijke methode benadrukken. Er schuilt veel praktisch nut in een wetenschappelijk manier naar de wereld kijken - iets dat helaas niet iedereen op school aangeleerd krijgt. Dat is jammer aangezien je de rest van je leven iets hebt aan deze manier van denken. Ik zal je uitleggen waarom.
Het is makkelijk om gewoon dingen te roepen zonder bewijs te hoeven leveren. Een beetje te makkelijk. Wetenschap is mooi omdat het bereid is om ernaast te zitten. Als een theorie niet werkt, zeg je ‘oeps, dat is jammer’ en trekt opnieuw de wijde wereld in. Op zoek naar iets anders dat je wel met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid aan mag nemen. Iets dat niet-wetenschappers ‘de waarheid’ zouden noemen.
Maar het gaat verder dan dat. Wetenschap is meer dan alleen een snor laten staan, een grote bril opzetten, met een wattenstaafje in een Erlenmeyer te roeren, de grote bril weer afzetten en huiswaarts keren. Het is overal om ons heen. Wetenschap is de figuurlijke bril die we op kunnen zetten om chocola van de wereld te maken. Voordat ik verzeild raak in een circlejerk met mezelf, Erlenmeyers, wattenstaafjes en de wetenschappelijke methode, zal ik stoppen. Maar ik geloof dat ieders leven baat kan hebben bij kennis over wetenschap.
Wetenschap kent natuurlijk ook zijn beperkingen. Één van de mooiste eigenschappen van wetenschap is tegelijkertijd haar grootste valkuil: wat vandaag ‘bewezen’ is kan morgen al ontkracht zijn. Kennis heeft een houdbaarheidsdatum. Ongeachte deze beperkte houdbaarheid en het falsifieerbare karakter, is het de meest systematisch manier van kennis over de wereld vergaren. Voorlopig blijft het mijn methode van voorkeur om op terug te grijpen als ik het even niet snap.
Peace, I'm out! (Almost)
Mijn laatste bonus reminder to self is dat niets zaligmakend is. Wetenschap biedt geen absolute antwoorden, geloof geeft geen absolute waarheden, zelfhulp is slimme manier van commercieel inspelen op een groeiende behoefte en op ASOS rond blijven scrollen tot je gelukkig bent is ook geen structurele oplossing (geloof me ik spreek uit ervaring). Ik zie er nu wel swaggy uit maar zal op zoek moeten blijven gaan naar mijn eigen waarheden. Iets wat voor mij als de meest gestructureerde en veelomvattende manier aanvoelt om al mijn problemen te tackelen. Mijn persoonlijke magic bullet om het leven te winnen.
Misschien zal ik nooit de ideale oplossing voor mijn problemen vinden. Grote kans dat ik nooit definitieve antwoorden op grote levensvragen zal vinden. Dat het voor altijd een raadsel blijft waarom dit specifieke hompje atomen in godsnaam hier op aarde rond dwarrelt. Misschien zal ik er wel nooit achter komen wat mijn taak is op deze planeet.
Maar misschien is dat precies wat alles zo leuk maakt - erachter komen wat jij met je korte tijd hier wilt doen. Ik wil het niet onnodig dramatisch maken, maar ik ben klaar met het verspillen van tijd aan shit die ik niet wil doen om indruk te maken op mensen die ik niet mag.
Want, uiteindelijk komt alles op hetzelfde neer: groeien als mens. Dat ene ding waar vrijwel iedereen mee bezig is. Ik heb alles benaderd vanuit mijn eigen kleine Rapunsel torentje - de belevingswereld van een 27-jarige psycholoog met net iets te kroezig krullen die zich verwonderd over de wereld. Ongetwijfeld zal ik in mijn zoektocht naar mijn eigen waarheid dingen over het hoofd hebben gezien. Ik zal voorbeelden uit hebben gekozen die totaal onherkenbaar zijn, onderwerpen aan hebben gesneden die niet resoneren en theorieën aan hebben gehaald die volledig irrelevant zijn.
Ondanks dat denk ik dat de onderliggende concepten die centraal staan in mijn leven niet veel anders zijn dan die van jou. Dat ook jij liever terugkijkt op een hele serie “oepsen” in plaats van een heleboel “wat als'en”.
Want zelfs na één jaar bikkelen, lijkt al dit aanmodderen me nog steeds beter dan helemaal niets doen.
Groetjes Zowie, mei 2019
“Uncertainty is an uncomfortable position. But certainty is an absurd one.” - Voltaire
Existentiële_leegte_vertolkt_door_ernstige_blik_in_verte_en_kleding_die_matcht_met_ziel.jpeg