Een Nederlands woord voor ‘entitlement’ is er niet, maar we zijn het wel

tl;dr: entitled zijn is onzin. Niemand heeft het recht om zichzelf enorm belangrijk te vinden zonder daar iets voor te hoeven doen. En al helemaal niet als het ten koste gaat van anderen. Iedereen is even belangrijk / onbelangrijk. Bovendien staat het je groei op de lange termijn in de weg. Jezelf verschuilen voor problemen achter een laag van schijnzekerheid is geen constructieve manier om zelfvertrouwen op te bouwen. Je eigenwaarde ontleen je niet alleen uit positieve dingen. Juist door je problemen te erkennen kun je jouw leven verbeteren.

Sommigen mensen voelen zich ‘entitled’. De Van Dale heeft er nog geen goed Nederlands woord voor, maar het zijn mensen die het gevoel hebben dingen te verdienen zonder er iets voor te hoeven doen. Het zijn de 45-jarige mannen die voordringen bij een H&M kleedhokje, treinreizigers die via de 1e klasse de 2e klasse coupé enteren in de spits, en de individuen die stug met zijn tweeën naast elkaar blijven lopen op de stoep als ze een tegenligger passeren. En wat denk je van ‘aanmodderexperts’ die anderen willen helpen beter te leven, terwijl ze pas 27 jaar oud zijn en nog vrijwel niets substantieels bereikt hebben in hun leven.

Oh, wacht… Volgens mij liet ik met iets te ver meeslepen in mijn enthousiasme.

Dit zijn slechts enkele specifieke voorbeelden die ik afgelopen week mee heb gemaakt. Daarmee is de kous echter nog niet af.

Iemand die een geweldig leven wilt leiden zonder opofferingen ervoor te willen maken? Entitled. Iemand die bakken met geld wilt verdienen zonder ervoor te willen werken? Entitled. Iemand die op handen en voeten gedragen wilt worden door iedereen zonder iets voor anderen te willen doen? Entitled.

Moet ik doorgaan?

Heavily entitled individual

Neuj, daar wordt niemand wijzer van. Er zijn genoeg voorbeelden te bedenken van mensen die zo gefixeerd zijn op hun eigen leven en vooral hoe geweldig het is, dat ze in een chronische waanvoorstellingen verkeren. Een wereld waarin ze denken speciaal te zijn en recht op dingen te hebben.

In bepaalde gevallen neemt dit dermate zorgwekkende vormen aan. Sommige entitled individuen blijven zichzelf net zolang herinneren aan hoe geweldig ze zijn, totdat het in een zelfvervullende profetie verandert – ze gaan daadwerkelijk in hun eigen ingebeelde ‘geweldigheid’ geloven.

Een [quote] handig [/unquote] bijproduct van entitlement vind ik het blinde zelfvertrouwen dat ermee gepaard gaat. Dit zelfvertrouwen kan aantrekkelijk zijn voor anderen. Zeker als ze iemand nog nauwelijks kennen. Het kan ook aanstekelijk werken. Entitled mensen lijken vaak heel goed te weten wat ze willen – een eigenschap die veel minder entitled personen bewonderen. Door om te gaan met mensen die zo in zichzelf geloven, kan jij meeliften op hun onverwoestbare bubbel van zelfvertrouwen.

“Door de ogen van een krab kunnen vissen vliegen.” – de Mr. Miyagi in mij

Dat is gevaarlijk. Want zodra je rond gaat lopen met het idee dat je geweldig bent, zonder dat je ooit geweldige dingen doet, leef je in een sprookjeswereld. Eentje waarin je niet schrikt van je dubbele onderkin als je switcht naar de front camera van je telefoon, maar begint te masturberen. En de mensen die in jouw narcistische bubbel geloven, sleur je mee de afgrond in als collateral damage.

De vraag is namelijk niet of jouw bubbel ooit klapt, maar vooral wanneer.

Entitled mensen zijn niet in staat om eerlijk en open-minded naar hun eigen problemen te kijken, waardoor ze niet in staat zijn om hun leven te verbeteren op een duurzame en betekenisvolle manier. Alle goede dingen in hun leven, komen voort uit hun eigen geweldig acties. En alle slechte dingen? Die worden veroorzaakt door anderen.

Er zijn twee mogelijkheden waarop mensen op hun gedrag reageren:

  • bevestigingen van hun superioriteit
  • ontkennen van hun (ingebeelde) superioriteit

Zolang hun superioriteit een onschendbare status heeft in de ogen van anderen is er niets aan de hand. Maar zodra je hun superioriteit in twijfel trekt of tegen ze ingaat, wordt je afgeserveerd als een jaloers persoon.

Uiteindelijk is entitlement geen houdbare strategie. Vroeg of laat zal de realiteit niet meer geserveerd worden op een glimmende 24 karaats schaal. Het zal rauwer op je dak vallen dan een dolend stukje kip onder de verwarming van een dönertent. Het leven bestaat niet alleen maar uit rozengeur en maneschijn. Soms is het de geur van zwoksels in een grijs gemeleerd t-shirt op een snoeihete zomerdag

Je verschuilen voor je problemen achter een gewaad van imaginair succes is geen lange termijn strategie. Je ware zelfvertrouwen en een constructief gevoel van eigenwaarde ligt hem in het erkennen van zowel je goede als slechte eigenschappen.

Iemand die in staat is om introspectief naar zijn eigen gedrag te kijken, weet dat hij niet perfect is (ook jij niet sheriff. AIVD is watching you. Plak de front cam van je pokkie voortaan ook maar af). Dat hij ook iemand is met zijn beperkingen. Iemand die ‘vergeet’ de bril omhoog te doen als hij staand plast en het vervolgens met een wc-papiertje af moet deppen *bloos*.

Voordat je iets kunt verbeteren, moet je eerst inzien wat je verkeerd doet. Je kunt pas stoppen met opscheppen, als je weet dat jij – net als iedereen – maar wat aanmoddert. Je kan niet op eigen benen leren staan als je niet doorhebt op hoeveel mensen je leunt. En je weet pas wanneer je moet stoppen met egoïstisch zijn, als je inziet dat je anderen verwaarloost.

Entitled mensen beschikken echt niet over de eigenschap om kritisch op zichzelf te reflecteren. Ze leven in een permanente staat van ontkenning.

Het is niet allemaal goud dat er blinkt. Vertel dat maar aan mister Smeagol hierboven die kijkt alsof ie net de ring heeft gezien. 

Behalve bij Trinidad James.

Om even in de winterse metaforen te blijven wil ik toepasselijk afsluiten. In deze tijd van het jaar is het koud en ligt alles bedolven onder een dikke laag sneeuw. Maar zodra de eerste zonnestralen door het wolkendek sijpelen, zal de sneeuw verdwijnen en komt alles daaronder weer tevoorschijn. 

De vraag is dan ook niet of het ooit zomer wordt. Belangrijker is hoe dik de modderlaag is die straks boven komt drijven. 

“Het is makkelijk om te denken dat je de shit bent, als je voortdurend met je hoofd in een toiletpot leeft.” – Uw locale aanmodderexpert