De zelfhulp goeroes verkopen je lariekoek
Je wekker om half 5 zetten, boerenkool smoothies drinken, mama hatha yoga doen, geen suiker consumeren, klonten roomboter in je koffie mikken, 3 boeken per dag lezen, ochtendroutines van Jeff Bezos overnemen of iedere dag dezelfde outfit dragen; het zijn een aantal voorbeelden van dingen die succesvolle mensen doen.
Een hoop mensen op internet zullen je adviseren om hetzelfde te doen.
Al die dingen klakkeloos kopiëren maakt je echter nog geen succesvol persoon. Waarschijnlijk hoef ik je niet uit te leggen waarom zo’n ctrl+c & ctrl+v aanpak lariekoek is. Menselijk gedrag is te complex om een one-size-fits-all benadering toe te passen. Waarom zie ik dan toch zoveel mensen in dezelfde val trappen? Keer op keer..
Zorg niet dat ik mijn aangezicht eraf facepalm zoals de meneer hierboven.
Clickbait kwakzalverij
Succes komt niet voort uit een geheime formule. Er bestaan geen shortcuts. Tenzij je een elastiekje gebruikt om een dolle schroef te verwijderen. Of naar een vast punt in de verte staart zodat mensen om je heen lopen op een festival. Of de Windows (die knop met dat vlaggetje erop) + e toetsencombinatie gebruikt om snel bij je computer mappen te komen (niet voor Apple nerds). Of je troep al opruimt tijdens het koken. Of van dat luide kamper speelgoed dat teveel lawaai maakt afplakt met wat tape, zodat je het niet met je neefje en al uit het raam hoeft te flikkeren (je weet wel, zo’n zilveren Mercedes cabrio schaalmodel met klapdeuren die de eerste drie zinnen van het Vengaboys refrein tot in het einde der tijden herhaalt).
Wauw, ik ben net iets te bekend met al deze lifehacks. Ben ik misschien zelf ook een goero… [cognitieve.dissonantie.kicks.in] grote gevoelige sjaak voor al deze magische handigheidjes?
Dat staat buiten kijf. Gotta love lifehacks.
Succes gaat echter niet over het stapsgewijs opvolgen van wat handige trucjes. Als al die lifehacks daadwerkelijk zouden hebben gewerkt, was ik inmiddels al veranderd in een productiviteitsmonster van jewelste. Dan at ik post-it’s als ontbijt en las ik agenda’s voor mijn plezier.
Jammer genoeg werkt het in de realiteit niet zo. Het maakt niet uit hoeveel zelfhulp artikelen je leest in de Linda. Het maakt niet uit hoeveel hippe Influencers met spirituele life quotes je volgt op Instagram (vooral van influwensurs die wel wat weg hebben van een kruising tussen Bam Margera en Jezus). Het maakt niet uit dat je foto’s deelt van jezelf met een pofbroek in kleermakerszit op Bali. En het maakt ook niet uit hoeveel boeken van Eckhart Tolle je op je nachtkastje hebt hebt staan.
Al deze dingen zijn faciliterend in jouw ontwikkeling als persoon. Niet per se noodzakelijk of fundamenteel – net als dat strikes gooien op een bowlingbaan met van die slurven je nog geen goede bowler maken. Oké je gooit nu wel vaker strikes, maar haal ze weg, wat blijft er dan over?
Een bijzonder marginale bowler.
Met succes is het net zo.
Succes is niet een product dat je uit een snoepautomaat trekt en je op wonderbaarlijke wijze transformeert in een bewonderenswaardig persoon. Als iemand die fulltime met zelfverbetering bezig is kan ik dit beamen.
Mensen maken je dit wijs omdat ze er clicks voor krijgen en geld mee kunnen verdienen. Ze verkopen triviale bullshit, spannende zoethoudertjes die je alleen maar afleiden van constructieve doelen.
Dromenwerpers
En al die succesgoeroe’s weten dat maar al te goed. Ze zijn geen verheven entiteiten. Ook zij gaan gewoon naar de wc en produceren dezelfde output als jij. Het is echt niet alsof hun toiletten naar de geur van blauw saffier en Beyoncé ruiken als ze klaar zijn. Dat ze zichzelf wel presenteren als opperwezens die 24 karaats goudklompjes uitkakken is een ander verhaal.
Zelfhulp is ook een business waarin geld verdiend kan worden. Hoe groter het resultaat is dat jij mensen beloofd te kunnen bereiken, hoe meer ze bereid zijn om een flinke investering te maken. Het loont dus om mensen te laten geloven dat alles mogelijk is. Al deze goeroes zijn dromenwerpers die hun dromen de wereld in smijten in de hoop dat er een paar blijven kleven aan nietsvermoedende Instagram scrollers.
Daar staan ze dan, met hun spierwitte k-swissjes op een rots in Bali te springen om jou te verkondigen dat ze “zo gelukkig zijn met hun nieuwe yogaroutine van de Yogafarm”. Maar ze staan er vooral om jou te laten geloven dat zij bovengemiddeld gelukkig/succesvol zijn en suggereren dat jij dat ook kunt bereiken door hun levensstijl te kopiëren.
“Succes is een keuze,” zei een zakenmeneer ooit in een Cup-a-soup reclame. Alleen er zijn een paar goeroes die de cup-a-soup hebben vervangen door “geluk”. Zij proberen mensen hun ‘beproefde’ lifestyle te verkopen richting gegarandeerd succes en geluk.
Neem een voorbeeld van een Guru uit Nederland die ‘civilization’ wil ‘upgraden. Voor het schamele bedrag van €2.000,- per evenement kan ook jij verlicht en vol zelfvertrouwen door het leven gaan.
“En nu lieve mensen, zal ik zweven! Doe je ogen maar even dicht en de camera’s uit.”
Ik denk dat principe simpel is: mensen houden niet van volwassen zijn en hij belooft ze verlossing. Sommigen mensen zijn zo wanhopig op zoek naar suikerspinnen, eenhoorns en regenbogen dat ze wat dan ook betalen om te leven in de bubbel van iemand die claimt een overkoepelende oplossingen gevonden te hebben.
Ik moest een beetje hieraan denken. Een ander vorm van spirituele verlossing van het systeem, middels een baanbrekend proces van anti-esoterische verlichting…
Oh verlichte volgeling, gun jezelf een medaillon om geweerd te zijn tegen de chemtrails waarmee overheden jouw gedachten proberen te sturen
Nou zal je denken: wat is dan het probleem? Laat die mensen lekker gelukkig zijn met z’n allen. Leven en laten leven. Laissez fair. Maar wat nou als de bubbel waarin deze mensen leven barst en ze zonder copingsmechanismen overgeleverd zijn aan de harde realiteit?
Zowie Zep – the ✨NEW✨27 year old millennial succes guru
Disclaimer: ik wil hier niet direct een parallel trekken tussen coaches en verlichte goeroes. Het enige waar ik mensen op wil wijzen is om hun kritische denkskills te blijven gebruiken. Er bestaan geen magische oplossingen. Zelfs niet als je met wat esoterische en verdraaide psychologische/boeddhistische concepten aan elkaar plakt, om die vervolgens te presenteren als een makkelijke weg tot verlichting. Hoe charismatisch mensen ook kunnen zijn: wees skeptisch zodra je grote bakken met geld ziet.
Persoonlijk word ik gek van de 27 jarige homo millennialissen die hun levensadvies online plempen. Vooral diegenen die alles vanuit hun N=1 wereld benaderen, waarin ze advies van anderen herkauwen over onderwerpen waar ze totaal geen ervaring mee hebben.
Ik ga hier overigens niet de hypocriet uithangen. Geen zorgen.
Ik beschik over genoeg introspectief vermogen om in te zien dat het logisch is om mij ook onder deze groep te scharen. Ik ben per slot van rekening 27 jaar en ben verre van een verlichte entiteit vol pure energie. Buiten dat ik mijn best doe om lekker te ruiken en sporadisch ga sporten (niet in die exacte volgorde overigens), word ik ook dagelijks wakker met een zenuwinzinking van mijn wekker en McDonalds caramel frappucino cravings*.
*Dat laatste is overigens 465kcal aan puur geluk. Als er iets in de buurt komt van verlichte spiritualiteit is dat het wel. Gebruik de coupon code: ZOWIEDUBBELEONDERKINZEP69 voor korting en een grotere kans op Type II diabetes.
Laat me je vertellen over hoe mijn leven verder is – dat van iemand die in de ogen van sommige mensen in hetzelfde rijtje als de mensen hierboven kan worden geschaard. Ik heb ervoor gekozen om mezelf op een rare influency manier aan jullie te presenteren met van die foto’s met zo’n mooie wazig achtergrond en een kwartier aan visuele aanpassingen in lightroom, dus waarom zou ik jullie dan ook niet de modder achter alle schone schijn laten zien.
Ik ga jullie laten zien waarom ik bij tijd en wijle wanhopiger ben dan een flirtende Brock in Pokémon
Ook ik zie op momenten het leven totaal niet meer zitten. Ik zit doordeweeks ook wel eens om 11 uur ‘s ochtends (doe ik expres zodat ik wel kan zeggen dat ik in de ochtend begonnen ben) pas achter mijn bureau, nadat ik een pizza voor mezelf heb klaargemaakt als ontbijt. Hoewel ik mijn kont eraf werk, ben ik allesbehalve 100% productief. Mijn productiviteitsniveau neigt eerder naar 70% van je tijd verspillen en alles inhalen in de tijd die over is. 5 van de 7 dagen in de week voelen nou eenmaal vaak een beetje als forgettable wednesdays – een beetje marginaal.
Bijna net zo marginaal als jouw bowling skills (zonder banden dan hè).
Om de zoveel weken sta ik ook wel eens voor de spiegel te balen. Dan sla ik een diepe zucht en vraag ik me af waarom mijn dieet/sportregime één grote jojo-cyclus is. Serieus, iemand met bipolariteit kent nog minder ups en downs dan mijn motivatie.
Soms doe ik weleens opdrachten voor andere bedrijven. En dat is ook weleens kut. Ik vind namelijk niet al het werk wat ik doe leuk. Verrassing!
Voordat ik met Zowie Zep begon had ik ook niet echt iets waar mijn passie lag. Iets waar ik de energie van kreeg om in de ochtend voor op te staan. Iets om voor te leven.
Eerlijk gezegd denk ik dat passie tegenwoordig meer wegheeft van een mode accessoire dan een roeping. Wetenschappelijk bewijs heb ik niet, maar ik denk dat er weinig mensen zijn gemaakt om één enkele passie of roeping te hebben.
Om eerlijk te zijn denk ik dat veel mensen een puinhoop zijn. We modderen allemaal maar wat aan. En dat is oké. Dat is onderdeel van ons mens zijn.
“Succes najagen is geen keuze, maar voor idealiserende kneuzen””
HA! Zo’n titel verwacht je niet bij een zelfhulp goeroe hè?! Dat komt omdat ik dat niet ben. Ik ben wel een psycholoog en hooguit een zielenknijper. Een goeroe daarentegen dekt de essentie van mijn persoon niet.
Natuurlijk laat ik mezelf ook weleens verleiden om jullie over de kleine dingen te laten stressen. Puur omdat ik denk dat dat beter gelezen wordt. Maar uiteindelijk ben ik er hier om jullie van wortels te laten houden en door de modder te laten kruipen. Niet om je achter Netflix te zetten met een Happy Meals.
Geen idee hoe hypocriet het is om een schrijver van spirituele boeken te quoten, maar hier komt ie:
“Telling the truth and making someone cry is better than telling a lie and making someone smile.” – Paulo Coelho
Advies geven is moeilijk. Ik probeer altijd zoveel mogelijk onderzoek te doen naar een onderwerp, maar waarschijnlijk ken ik je niet en heb ik totaal geen idee hoe relevant een suggestie voor je is.
“Oké, advies is kut. Dat begrijpen we nu Zowie Zep. Heb je nog iets praktisch, actiegerichts en constructiefs te melden naast al dat gerant en gezever?” – jij
Jouw feestje: Ik zou je kunnen adviseren om werk te kiezen dat vaker leuk is dan niet leuk, of om je te omcirkelen met mensen die succesvoller zijn dan jij, of goed te zorgen voor de mensen om je heen. Het punt is dat alleen jij kan bepalen of deze dingen ook voor jou belangrijk zijn. Ga op zoek naar de metrics die succes en geluk voor jou definiëren. Doe dingen. Experimenteer. Ga op je muil. Sta op. Ga weer op je muil. Stof jezelf af en probeer het opnieuw.
Ik kan dat niet voor je doen, Dr. Phil kan dat niet voor je doen, Gary Vaynerchuck kan dat niet voor je doen en zelfs the magnificiant and all mighty queen Oprah kan dit niet voor je doen.
Succes en geluk komen in vele soorten en maten. Het is voor iedereen anders. Er zijn geen magische formules. Jouw missie is om uit te zoeken wat voor jou werkt. Kijk hoe je de beste versie van jezelf kunt zijn. Probeer iedere dag een betere versie van jezelf te zijn. Alleen jezelf. Hoe klein ook. Ga op je bek. Ben geen drilsergeant voor jezelf als het niet lukt. Fouten bestaan niet. Alles wat niet goed gaat, geeft je de mogelijkheid om het de volgende keer beter te doen. En kijk vooral niet naar anderen.
“Il faut cultiver notre Jardin,” zei Voltaire ooit.
Het gaat erom wat werkt voor jou, en alleen jij kan het laten werken. Jezelf conformeren naar iemand anders zijn ideaalbeeld is een recept voor ellende.
Doe wat binnen jouw mogelijkheden ligt om verandering en verbetering in de wereld te brengen die jij wilt zien. Het kan geen kwaad om groot te dromen, maar laten we eerst klein beginnen: met onze eigen tuin.
Het leven is te kort om jezelf te omringen met lariekoek dat op het eerste gezicht geweldig lijkt, maar je leger achterlaat dan je browser geschiedenis als je vriendin op je laptop wilt kijken. Vraag je vriendje maar wat ik bedoel.
groetjes Zowie Zep
Ik modder ook maar wat aan.